بررسی تطبیقی طنز در آثار جاحظ و عبید زاکانی

Authors

هادی نظری منظم

استادیار گروه زبان وادبیات عربی - دانشگاه تربیت مدرس فرشته آذرنیا

دانشجوی دانشگاه تربیت مدرس

abstract

چکیده طنز، سخنی است؛ اعتراض آمیز، لطیف و نیشخندانگیز که هدفش انتقاد و اصلاح جامعه است و از دیرباز در ادبیّات تمامی ملّت ها وجود داشته است. جاحظ، نخستین طنزپرداز بنام در ادبیّات عربی است؛ چنانکه عبید زاکانی نیز پدر طنز فارسی است. آنچه موجب روی آوردن این دو ادیب به ادبیّات طنز شد، شرایط حاکم بر جامعه ایشان بود؛ از این رو، طنز در ادبیّات این دو، طنزی اجتماعی و گاه سیاسی است و درصدد اصلاح و تربیت است. پژوهش حاضر بر آن است تا در چشم اندازی تطبیقی و با روش توصیفی – تحلیلی، همگونی ها و ناهمگونی های طنز اجتماعی را در ادبیّات این دو ادیب ایرانی و عرب مورد بررسی قرار دهد. آنچه جاحظ و عبید را به هم شبیه می کند، شیوه نگاه آن دو به جامعه عصر خویش و گرایش به بیان طنزگونه و غیر صریح به منظور انتقاد از تناقضات موجود است؛ تناقض بین آنچه هست و آنچه باید باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طنز سیاسی - اجتماعی در اندیشه‌های عبید زاکانی و احمد مطر

  مقایسۀ اندیشه‌های عبید زاکانی، شاعر و نویسندۀ عصر مغول و احمد مطر، از شاعران معاصر عراق، در حوزۀ ادبیّات تطبیقی مکتب آمریکا قرار می‌گیرد. یکی از وجوه مشترک در آثار این دو هنرمند که بر اثر شرایط خفقان‌آور جامعه به وجود آمده، طنز سیاسی - اجتماعی است که هدف اصلی آن انتقاد از شرایط نابسامان جامعه و اصلاح آن است. از این روی، در حکایت‌های زاکانی و اشعار مطر، در کنار مضمون­های متفاوت، مضامین طنزآمیز...

full text

شگردهای طنز پردازی در آثار عبید زاکانی

طنز یکی از جلوه های ادبی اطت که با بیانی کنایی و به تعری به رونمایی تضادها ناطازگاری ها و ناهنجاری ها در امور حاکم بر جامعه و رواب انسانی می پردازد . عبید زاکانی یکی از طنزپردازان ادبیات فارطی طده ی هشتم هجری اطت که آگاهانه و به ورت ج دی و حرفه ای به طرح کاطتی ها و ناراطتی های مشهود در لایه های مختلف اجتماع روزگار خود در آثاری منحصراً طنزآمیز پرداخته اطت . طنز او طنزی بیدار و تکان دهنده اطت ...

15 صفحه اول

ادبیات شگرف و عبید زاکانی

گروهی بر این باورند که «عبید زاکانی» طنز پرداز و هجاگوی توانای قرن هشتم است؛ این گزارش نیز بر باور ایشان چند و چونی ندارد. اما آیا تمام سخن همین است؟ گام می‌توان در خوانشی خواننده مدار، شیوة بیانی عبید زاکانی و راز ماندگاری نوشتار او را یافت. شاید سپیدی های متن را نیز به در کشید! از آنجا که دریافت طنز، کنشی خواننده مدار است، نخست اندکی دربارة خوانش خواننده گفته می‌شود. در چارچوب نظریة دریافت و ...

full text

شگردهای هنری عبید زاکانی در آفرینش طنز

چکیده طنز از فروع ادب غنایی است، که در آن معایب و نارسایی های اجتماعی با چاشنی خنده و با استفاده از شگردهای هنری و ادبی مطرح می گردد. هدف طنز اصلاح جامعه است. از این رو، افزایش یا کاهش طنز در یک جامعه به طور مستقیم با کاستی ها و نارسایی های آن جامعه در پیوند می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی شگردهای هنری و ادبی عبید زاکانی طنزپرداز بزرگ ایرانی است در آفرینش طنز. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی می باشد، ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
کاوش نامه ادبیات تطبیقی

جلد ۶، شماره ۲۲، صفحات ۲۳۵-۲۵۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023